2:183. “Ey iman edenler! Sizden öncekilere farz kılındığı gibi, siyam(1) size de farz kılındı. Umulur ki takva sahibi olursunuz.”
1- Oruç tutmak. Siyam’ın kök anlamı (S-V-M)’dır.
Savm, bir şeyden kesin olarak sakınmak korunmak demektir; dinginlik, hayvanın hasta hali, halsizlik, rüzgarın esmeyişi, durgunluk, konuşmamak anlamlarına gelen savm sözcüğü; kavramsal olarak: gün boyunca yemekten, içmekten ve cinsel ilişkiden uzak durmak anlamına gelmektedir.
2:184.” Sayılı günlerdir.(1) Artık sizden kim hastalanır veya sefere çıkarsa tutamadığı günler sayısınca başka günlerde tutsun. Onu tutmaya gücü yetenlerin(2) bir yoksulu doyuracak kadar fidye vermesi gerekir. Böyle olmakla birlikte, kim gönlünden gelerek daha fazlasını yaparsa, bu, onun için daha hayırlıdır. Eğer bilirseniz, siyam yapmanız(3) sizin için daha hayırlıdır.”
1- Siyam/oruç tutmak.
2- Hasta ve seferde iken oruç tutmaya gücü yettiği halde tutmayanların, ayrıca bir yoksulu doyuracak kadar fidye vermesi gerekir.
3- Oruç tutmanız.
2:185. “Ramazan ayı ki: İnsanlar için hidayet rehberi olan, doğru yola ileten, doğru ile yanlışı birbirinden ayıran; apaçık kanıtları içeren Kur’an o ayda indirildi. Sizden, kim bu aya erişirse savm/siyam yapsın.(1) Kim de hasta veya yolcu olursa, tutamadığı günler sayısınca başka günlerde tutsun. Allah, sizin için zorluk değil kolaylık diler. Allah, belirlenen günlerin sayısını tamamlamanızı ve size doğru yolu gösterdiğinden, Kendisini yüceltmenizi ister. Umulur ki şükredersiniz.”
1- Oruç tutsun.
2:187. “Siyam(1) gecesinde kadınlarınıza yaklaşmanız sizin için helal kılındı. Onlar, sizin için örtüdür; siz de onlar için örtüsünüz. Allah, nefsinize sahip olmadığınızı bildi ve tövbenizi kabul edip sizi bağışladı. Artık onlara yaklaşın, Allah’ın sizin için takdir ettiği şeyi isteyin. Şafak vaktinin siyah ipliği, beyaz ipliğinden() ayırt edilme anına kadar, yiyin için. Sonra da geceye kadar siyam yapın. Eğer mescitlerde itikâftaysanız() onlara yaklaşmayın. Bunlar, Allah’ın koyduğu sınırlardır. Bu sınırlara yaklaşmayın. İşte böylece Allah, insanlara ayetlerini açıklar. Umulur ki takva sahibi olursunuz.”
1- Oruç.
2- Fecir vaktinde, tan yerindeki siyah kuşakla beyaz kuşağın tam olarak belli olması, ortaya çıkması anına kadar.
3- İtikâf, Bir şey üzerine sürekli odaklanmak, kendini ona adamak ve ondan yüz çevirmemek demektir.
Siyam yapmak, ramazan ayı boyunca, tan yerinin ağarmaya başlamasından diğer bir ifade ile güneşin doğmasına yaklaşık 35 dakika kaladan, gecenin başlama zamanına kadar süren bir zaman diliminde; yemekten, içmekten ve cinsel ilişkiden uzak durmaktır.
Kimi çevrelerin; bu ibadetin, sanıldığı gibi yemek ve içmekten uzak durmak olmadığına dair söylemleri, keyfi ve oldukça zorlama bir tevildir.
Yukarıda yer alan siyamla ilgili ayetlerde de açıkça görüldüğü gibi Kur’an, “laf cambazlığına” ve “kelime oyunlarına” müsaade etmeyecek kadar açık ve anlaşılır bir şekilde siyam yapmanın/oruç tutmanın farz olduğunu açıkça ifade etmektedir.
Erhan Aktaş
Geri bildirim: Oruç ile ilgili ayetler [sıyâm ve savm kelimeleri] – Oku, düşün, uygula