İslâm’da aklın yeri nedir?

Kitap ve İnsan - kitapveinsan.com

 

Kur’an muhatabından aklını kullanmasını isteyen bir kitaptır. Kur’an bu çağrıyı defalarca yapar. Aklını kullanmaya bu kadar sık vurgu yapan bir başka ‘kutsal kitap’ yoktur.

Kur’an’da akıl (‘akl), hiç isim olarak geçmez, fakat hep fiil olarak geçer. Bu, üç şeyi gösterir:

  1. Aklın, aktif olduğunda var sayılan, pasif olduğunda yok sayılan bir meleke olduğunu.
  2. Kur’an’ın aktif, aktüel ve işleyen bir akla verdiği bü- yük değeri.
  3. Kur’an’ın akla ontolojik bir bağımsızlık vermediğini, onu mutlaklaştırmadığını.

Kur’an, bilgiye (‘ılm) 850 yerde atıf yapar. Bilgi akılla bağlantılıdır. Kur’an’ın bilgiye dair yaptığı her atıf, dolaylı olarak akla yapılmış atıftır.

Alıntı: Mustafa İslamoğlu, “İslam Nedir?”, Sf. 52

 

Bir cevap yazın